Ⓟ TRAN PHUC DUYEN (1923-1993)

Ⓟ TRAN PHUC DUYEN (1923-1993)

"Vue de la Pagode Chuâ Thây", 1948

Panneau en laque polychrome et or
Cachet de l'artiste et daté en bas à droite
75 x 95,5 cm
(Éclats dans la laque principalement en bordure)

Provenance : Collection particulière française.
Offert à l'actuel propriétaire il y a 25 ans par son père, René Marcel Collongues, pilote de chasse et capitaine d’escadrille à Hanoï en 1952-1953. Ce dernier avait reçu l’objet en cadeau de départ de la part de ses camarades d’escadrille.

Né à Hanoï en 1923, Trần Phúc Duyên est un artiste vietnamien majeur du XXe siècle. Issu d'une famille aisée, il étudie à l'École des Beaux-Arts de l'Indochine et se spécialise dans le domaine des laques en 1942. Il en sort diplômé en 1945. Après sa formation, il a rapidement organisé des expositions, d'abord à Hanoï, où se situait son atelier au 146 Avenue de Grand Buddha, dans l'actuel quartier de Quan Thanh. Il a développé ses commandes pour une clientèle aisée, renforçant sa notoriété auprès de la communauté française au Vietnam. En 1950, trois de ses œuvres ont été sélectionnées pour être offertes au Pape Pie X.

En 1954, il part pour la France, séjournant à Paris, où il se lie d'amitié avec le peintre et décorateur Jean Souverbie, passant une grande partie de son temps dans son atelier à l'École des Beaux-Arts. Malgré son éloignement, il a réussi à se procurer des matériaux similaires à la laque et aux pigments de son pays, lui permettant de continuer à produire ses œuvres. Entre 1961 et 1968, il a organisé plusieurs expositions en France (Nice et Paris), en Suisse, en Espagne et au Canada. Sa première exposition française se déroule en 1963 au "Club des 4 Vents", avec l'exposition d'oeuvres en laque, qui connaissent un accueil très favorable de la part du public parisien.

Les œuvres de Trần Phúc Duyên représentent principalement des vues de son pays natal, bien que son style ait évolué tout au long de sa carrière, tendant vers un art plus abstrait à la fin de sa production. L'exposition commémorant le centenaire de Trần Phúc Duyên au musée d'art de Quang San à Ho Chi Minh-Ville en 2023 a mis en lumière sa production importante de paravents.

D'abord figuratif et décoratif, son art évolue vers l'abstraction minimaliste, élevant la laque vietnamienne au rang d'art majeur. Il combine l'esthétique orientale et les techniques occidentales typiques des diplômés de l'École des Beaux-Arts de l'Indochine avec ses couleurs distinctives de noir, vermillon et d'or.


TRAN PHÚC DUYÊN (1923-1993)
"Cảnh Chùa Thầy", 1948
Bảng laquer nhiều màu và vàng
Con dấu của nghệ sĩ và ngày tháng ở góc dưới bên phải
75 x 95,5 cm
(Có vết mẻ chủ yếu ở viền)

Nguồn gốc: Bộ sưu tập cá nhân Pháp.
Được tặng cho chủ sở hữu hiện tại cách đây 25 năm bởi cha của ông, René Marcel Collongues, phi công chiến đấu và đội trưởng phi đội tại Hà Nội trong năm 1952-1953. Ông Collongues đã nhận tác phẩm này làm quà chia tay từ các bạn cùng phi đội.

Sinh ra tại Hà Nội vào năm 1923, Trần Phúc Duyên là một nghệ sĩ Việt Nam quan trọng trong thế kỷ XX. Xuất thân từ một gia đình khá giả, ông học tại Trường Mỹ thuật Đông Dương và chuyên về laque từ năm 1942. Ông tốt nghiệp vào năm 1945. Sau khi hoàn thành khóa học, ông nhanh chóng tổ chức các triển lãm, đầu tiên tại Hà Nội, nơi ông mở xưởng tại số 146 Đại lộ Phật lớn, trong khu phố Quan Thánh hiện nay. Ông phát triển các đơn đặt hàng cho một khách hàng thượng lưu, củng cố danh tiếng của mình trong cộng đồng người Pháp tại Việt Nam. Năm 1950, ba tác phẩm của ông được chọn để tặng cho Đức Giáo hoàng Piô X.

Năm 1954, ông sang Pháp, sống tại Paris, nơi ông kết bạn với họa sĩ và trang trí gia Jean Souverbie, dành phần lớn thời gian trong xưởng của ông tại Trường Mỹ thuật. Mặc dù ở xa, ông vẫn thành công trong việc tìm kiếm nguyên liệu tương tự như laque và sắc tố của quê hương, cho phép ông tiếp tục sản xuất các tác phẩm của mình. Giữa năm 1961 và 1968, ông tổ chức nhiều triển lãm tại Pháp (Nice và Paris), Thụy Sĩ, Tây Ban Nha và Canada. Triển lãm đầu tiên tại Pháp của ông diễn ra vào năm 1963 tại "Club des 4 Vents", với triển lãm các tác phẩm laque, nhận được sự đón nhận nồng nhiệt từ công chúng Paris.

Các tác phẩm của Trần Phúc Duyên chủ yếu là những cảnh vật quê hương của ông, mặc dù phong cách của ông đã phát triển trong suốt sự nghiệp, hướng tới một nghệ thuật trừu tượng hơn vào cuối sự nghiệp. Triển lãm kỷ niệm trăm năm ngày sinh của Trần Phúc Duyên tại Bảo tàng Mỹ thuật Quảng San ở Thành phố Hồ Chí Minh vào năm 2023 đã làm nổi bật sản phẩm đáng kể của ông trong việc tạo ra các tấm bình phong.

Ban đầu là nghệ thuật tả thực và trang trí, nghệ thuật của ông đã tiến dần tới trừu tượng tối giản, nâng laque Việt Nam lên tầm nghệ thuật cao cấp. Ông kết hợp thẩm mỹ phương Đông và các kỹ thuật phương Tây đặc trưng của các sinh viên tốt nghiệp từ Trường Mỹ thuật Đông Dương với những màu sắc đặc trưng như đen, đỏ tươi và vàng.